Wageningse omgangstaal / dialect

‘t Wagenings als erfgoed

De Wageningse omgangstaal zoals die van oudsher werd  gesproken door Wageningers. Deze spreektaal ging over van ‘ouwer op ouwer’. Het Wageningse taalgebruik beslaat een te beperkt gebied om het formeel een dialect te mogen noemen. Het taalgebruik bevat een aantal min of meer typische woorden en uitdrukkingen.

De oprichter en eerste voorzitter van de vereniging J.J. de Goede was een verzamelaar van Wageningse uitspraken en verhalen. Hij gaf de aanzet tot een regelmatige publicatie over dit onderwerp in het verenigingsblad.

In 1994 begon een werkgroep  met het verzamelen van Wageningse woorden en uitdrukkingen. In april 1995 werd het resultaat gepresenteerd als ‘Wageningse Omgangstaal’ en gepubliceerd in Oud-Wageningen no. 23.

In een vijftal lijsten is getracht zoveel mogelijk de Wageningse Omgangstaal weer te geven:

Woorden
Uitdrukkingen
Gewoontes
Eten
Kinderspelen

Woordenboek 

In 2023 werd dit overzicht vervolmaakt, ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan van de vereniging, en in boekvorm uitgebracht: “Ajuuwoh – het woordenboek van het Wagenings dialect”
Lees hier alles over de achtergrond en ontstaanswijze van dit boek.  

Het Wagenings Dialect is het beluisteren waard: podcasts

In het kielzog van het ontwikkelen van boek zijn podcasts vervaardigd, waarin 12 “echte Wageningers” die het dialect nog beheersen, aan het woord komen. Daarmee willen we het klankbeeld van het gesproken dialect voor toekomstige generaties te behouden.

Onder leiding van Eric Wijnacker is in november 2022 gesproken met Karel van Brakel, Corry van Bokhorst, Piet Peters, Frans Möller, Mart Wanders, Henk Timmer, Drik Möller, Hubert Kleijn, Petra van Amersfoort, Ben van den Berg, Wout van Ginkel en Ronald Onderstal. Graag bedanken wij hen, evenals Ton Post van RTV Rijnstreek die zorg heeft gedragen voor het geluid en montage. De Wageningse groep Folkcorn danken wij voor de muzikale omlijsting op de podcasts. De fragmenten komen uit het Reuzenlied van hun CD “Jan de Mulder” uit 1997.

Voor het beluisteren van de interviews: klik op de gewenste titel of afbeelding. U wordt dan direct doorgeleid naar het audiostation, waar de podcast vanzelf start. Veel luisterplezier!

Veranderingen in Wageningen
Sport en spel – vooral voetbal
Verdwenen beroepen en industrieën
Dialect en plekken in Wageningen